Stawki minimalne według rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych

Liczenie należności za fakturę

Kiedy pytasz radcę prawnego o wysokość honorarium za pomoc prawną możesz usłyszeć różne odpowiedzi. Odpowiadają, że zależy to od charakteru sprawy, stopnia jej skomplikowania, ilości czasu, który trzeba na nią poświęcić, a także czasu, którym dysponujemy. – Inaczej obliczymy wynagrodzenie, gdy Klient zwróci się do nas z odpowiednim wyprzedzeniem, a inaczej – kiedy sprawę trzeba realizować ekspresowo.

Oprócz powyższych parametrów jest jeszcze jeden ważny odnośnik, z którym musimy się liczyć przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia.

Jest nim Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Określa: ono 1) stawki minimalne opłat za czynności radców prawnych,; a także 2) wysokość opłat za czynności radców prawnych przed organami wymiaru sprawiedliwości.

WAŻNA UWAGA: rozporządzenie jest pomocą przy określaniu wysokości opłaty, ale równie ważna jest umowa co do wysokości wynagrodzenia, którą radca prawny zawiera z klientem Sąd może bowiem orzec zwrot uiszczonego wynagrodzenia w wysokości zgodnej z zawartą umową.

Stawki minimalne

Określenie “stawki minimalne” wynika stąd, że co do zasady wyznaczają one dolny próg wynagrodzenia w danej sprawie, czyli najniższą możliwą w danej sprawie stawkę za czynności radcy prawnego.

Zgodnie z § 15 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych stawka minimalna określa wysokość opłaty w sprawach niewymagających przeprowadzenia rozprawy.

Stawki minimalne są różnie wyznaczane. A raczej rożne okoliczności mogą być podstawą do wyznaczenia wysokości stawki.

Pierwsza okoliczność to  wartość przedmiotu sprawy.

Druga, to rodzaj sprawy (np. zależnie od tego, czy będzie to sprawa o zasiedzenie nieruchomości, czy – na przykład – o rejestrację spółki z o.o.).

Poniżej stawki minimalnej nie powinniśmy schodzić, inaczej może zostać nam postawiony zarzut dumpingu i postępowanie dyscyplinarne. Jeżeli taka sytuacja się zdarzy, to na zasadzie wyjątku i powinna zostać odpowiednio uzasadniona. Tu zobacz, co to znaczy pomoc prawna pro bono

Wysokość stawek minimalnych, ustalanych w zależności od wartości przedmiotu sprawy

Stawki minimalne wynoszą odpowiednio przy wartości przedmiotu sprawy:
1) do 500 zł – 90 zł;
2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 270 zł;
3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 900 zł;
4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł;
5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł;
6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł;
7) powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł;
8) powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł;
9) powyżej 5 000 000 zł – 25 000 zł.

UWAGA:  w tym wyliczeniu podane są kwoty netto. Radca prawny ustalając konkretną opłatę  za dana czynność obowiązany jest obliczyć należny od niej podatek VAT i pobrać go od Klienta., czyli doliczyć go do opłaty   Obowiązujący aktualnie podatek VAT od czynności i usług prawnych wynosi 23 %

Czy opłata za czynności radcy prawnego może być wyższa od stawki minimalnej?

Jak wspomniałam wyżej  – stawka minimalna określa wysokość opłaty w sprawach niewymagających przeprowadzenia rozprawy.

A co, jeżeli droga sądowa jest konieczna? 

W takiej sytuacji, to jest w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy opłaty za czynności radców prawnych ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną.,

Jak bardzo można podnieść wysokość takiej opłaty?

Mamy dwie granice.

Pierwsza wskazuje, że opłata za czynności radcy prawnego nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki

Druga – to wartość przedmiotu sprawy,

Co wpływa na wysokość stawki wynagrodzenia i zasądzanych przez sądy kosztów zastępstwa prawnego?

Na to pytanie odpowiada § 15 Rozporządzenia – wskazując 4 okoliczności, które uzasadniają ustalenie wynagrodzenia powyżej stawki minimalnej:

1) niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu;

2) wartość przedmiotu sprawy;

3) wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie;

4) rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.

Success fee -procent od wygranej kwoty

Poza limitowaniem dolnej granicy stawki – przepisy nie ingerują w umowę z Klientem, w zakresie wysokości honorarium. Jedynym dodatkowym ograniczeniem, dotyczącym wynagrodzenia, jest zakaz tzw. pełnego success fee. To znaczy, że nie możemy umówić się, że Klient zapłaci nam dopiero i tylko wtedy, jeżeli sprawę wygramy. Nie może być też tak, że nasze wynagrodzenie w całości zostanie wyliczone jako procent od ewentualnie wygranej kwoty. Taki procent może być jedynie dodatkowym elementem wynagrodzenia, na zasadzie premii.

To ograniczenie wynika jednak z przepisów ustawy o radcach prawnych. Omawiane w dzisiejszym wpisie rozporządzenie dotyczy wynagrodzenia zasadniczego .

Stawka opłaty z rozporządzenia to podstawa wynagrodzenia, orzekanego przez Sąd

Zasadniczą rolą, jaką ustawodawca przewidział dla Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych jest wyznaczenie podstawy wynagrodzenia za pomoc prawną, orzekanego przez Sąd w ramach tzw. orzeczenia o kosztach. Chodzi o kwotę, jaka może być Państwu wypłacona przez stronę przeciwną, przegrywającą sprawę, tytułem zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa prawnego.

Uwaga. W przypadku orzeczenia o zwrocie kosztów, poniesionych z tytułu zastępstwa procesowego epitet “poniesione”, to słowo klucz.

Przed orzeczeniem obowiązku zwrotu kosztów zastępstwa prawnego, Sąd może chcieć sprawdzić, czy zostały .one faktycznie poniesione.

Jak się ustala wysokość wynagrodzenia za zastępstwo procesowe

Rozporządzenie przewiduje dwie podstawy określenia wysokości wynagrodzenia, które ma zwrócić druga strona.

Pierwsza podstawa, to omawiane stawki minimalne.

Druga, to umowa co do wysokości honorarium, zawarta pomiędzy prawnikiem, a jego klientem – mocodawcą.,

Najczęściej przyjmowaną podstawą są stawki minimalne.

Zgodnie z naszym rozporządzeniem w sprawie opłat za czynności radców prawnych stawka minimalna może zostać wyznaczona w sprawach nie wymagających przeprowadzenia rozprawy..

Zwrot kosztów w wysokości wyższej, niż stawka minimalna

W sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy sąd ustali opłatę za pomoc prawną w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, jeśli uzasadnia to:

1) niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu;

2) wartość przedmiotu sprawy;

3) wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie;

4) rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.

 

Nieodpłatna pomoc prawna, pomoc prawna z urzędu, pomoc prawna pro bono – wyjaśnienie pojęć

Ten wpis ma za zadanie wyjaśnienie różnic pomiędzy pojęciami
tzw. nieodpłatnej pomocy prawnej, pomocy prawnej z urzędu i pomocy prawnej pro bono. Czytaj dalej, a dowiesz się na czym polega i komu przysługuje nieodpłatna pomoc prawna, oraz jak złożyć wniosek o pomoc prawną z urzędu.

Nieodpłatna pomoc prawna

Nieodpłatna pomoc prawna to system poradnictwa prawnego finansowany z budżetu państwa, a więc w całości z naszych podatków. Inaczej niż tzw. publiczna służba zdrowia, która – co do zasady – opiera się na ubezpieczeniach zdrowotnych i obowiązkowych składkach, ściąganych z naszych pensji na ubezpieczenie zdrowotne, system nieodpłatnej pomocy prawnej nie jest związany z żadnym publicznym systemem ubezpieczeń prawnych. Inaczej mówiąc: nie jest finansowany, ani powiązany z konkretnymi – obowiązkowymi lub dobrowolnymi – składkami na ten cel, płynącymi  do Skarbu Państwa.

Jak dotąd w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej udziela się wstępnych porad prawnych na temat danej sprawy, tj. konkretnego problemu prawnego pytającej osoby. Jeżeli sprawa wymaga pójścia z problemem do sądu – siedzący w punkcie poradnictwa prawnik pomoże w napisaniu wniosku o przydzielenie profesjonalnego (radcy prawnego lub adwokata) pełnomocnika z urzędu, lub wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych.

Realizacja odbywa się na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Od stycznia 2019 nazwanej ustawą o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej.

Komu przysługuje nieodpłatna pomoc prawna

1) wszystkim – bez względu na ich zarobki i stan majątkowy – którzy:
– nie ukończyli 26 lat,
– ukończyli 65 lat
– są w ciąży
– mają Kartę Dużej Rodziny
– są kombatantami,
– są ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
– są weteranami,
– są weteranami poszkodowanymi,
– w wyniku wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii technicznej znalazły się w sytuacji zagrożenia lub poniosły straty.

2) korzystającym z pomocy społecznej, tj. osobom, którym w ciągu ostatnich 12 miesięcy zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej (i w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie odebrano go).

Co należy zrobić, aby uzyskać nieodpłatną pomoc prawną

Aby uzyskać nieodpłatną pomoc prawną należy udać się do jednego z wyznaczonych
w danym powiecie punktów nieodpłatnej pomocy prawnej.

W powiecie sandomierskim znajdują się w Zawichoście (porady udzielane przez adwokata), Klimontowie (porady udzielane przez radcę prawnego) i w Sandomierzu (porady udzielane przez przedstawiciela organizacji pozarządowej).

Szczegóły – miejsca i godziny udzielania porad można znaleźć tutaj.

Uwaga – w przyszłym roku osoby udzielające porad mogą ulec zmianie.

Co można uzyskać w ramach systemu nieodpłatnej pomocy prawnej?

Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:

1) poinformowanie o obowiązującym stanie prawnym, o przysługujących uprawnieniach lub o spoczywających na w/w uprawnionym obowiązkach

2) wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego,

3) udzielenie pomocy w sporządzeniu projektu pisma, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowo-administracyjnym,

4) sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym.

Uwaga – od 1 stycznia 2019 roku do systemu nieodpłatnej pomocy prawnej zostaną wprowadzone istotne zmiany – poszerzy się zbiór korzystających z porad, a także tych, którzy tych porad będą mogli udzielać.

Pomoc prawna z urzędu

Pomoc prawna z urzędu jest dla Klienta z urzędu “bezkosztowa”. To znaczy, ze nie ponosi on kosztów pomocy prawnej tego prawnika, który został mu wyznaczony jako pełnomocnik z urzędu.

System pomocy prawnej z urzędu – jak sama nazwa “z urzędu” wskazuje – “powinien” być to system w całości finansowany z budżetu państwa, Na podobne przypuszczenie zdają się przyzwalać tytuły dwóch rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości – odpowiednio – w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu i w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Nie jest to jednak prawda. W rzeczywistości system pomocy prawnej z urzędu tylko częściowo jest finansowany z budżetu państwa, czyli z naszych podatków. Bywa, że w znacznej części jest raczej finansowany przez tego prawnika, który został wyznaczony na pełnomocnika z urzędu. To oznacza, że system ten jest co najmniej częściowo finansowany także przez pozostałych klientów tego prawnika. Dysponuje on bowiem tymi środkami,  które sam wypracuje.

To, w jakim stopniu koszty pomocy prawnej obciążą udzielającego pomocy prawnika zależy między innymi od rodzaju sprawy, decyzji Sądu i przepisów dwóch przywołanych wyżej rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości.

T.j. – odpowiednio – rozporządzenia w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu i w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Na przykład: honorarium` wyznaczone rozporządzeniem i wypłacane przez Skarb Państwa radcy prawnemu za poprowadzenie całej sprawy w pewnych przypadkach wynosi 90, w innych 180 zł.

To cała kwota honorarium, którą sąd wypłaca czasem za wieloletnią pracę. Zainteresowanych odsyłam do wskazanych wyżej rozporządzeń. Skutek jest taki, że właściwe cała – czasem trwająca kilka miesięcy, czasem kilka lat – sprawa jest finansowana nie przez Skarb Państwa, lecz przez prawnika udzielającego pomocy z urzędu, a on sam pracuje za darmo.

W przypadku uznania przez Sąd, że sprawa była skomplikowana i wymagała od pełnomocnika szczególnego nakładu pracy – może on wyznaczoną przez rozporządzenie stawkę minimalną podwyższyć. Maksymalnie do 150 % wartości stawki urzędowej.

Co można uzyskać w ramach pomocy prawnej z urzędu

Skrótowo – wszystko to, co jest pomocą prawna, niezbędną w danej sprawie, na danym etapie jej prowadzenia. 

Pomoc prawna z urzędu może polegać na reprezentacji Klienta przed sądem i innymi instytucjami i ochronę jego praw w danym postępowaniu. Pełnomocnika z urzędu może też zostać wyznaczony tylko do jednej, konkretnej czynności.

A dokładniej? Pomoc prawna z urzędu to wszelka pomoc prawna – tj. udzielane porad, sporządzanie pism procesowych, napisanie wniosku, odwołania, zażalenia, sporządzanie apelacji, kasacji, branie udziału w rozprawach i posiedzeniach – która jest potrzebna w danej sprawie.

Czym się różnią nieodpłatna pomoc prawna od pomocy prawnej z urzędu?

Tak obrazowo i porównawczo?

Nieodpłatna pomoc prawna, to jak gdyby opowiedzieć głodnemu o tym, jakie są książki kucharskie, jakie przepisy są w nich zapisane, opowiedzieć taki przepis, wskazać adresy sklepów  i ewentualnie zapisać na kartce potrzebne składniki.

Pomoc prawna z urzędu, to profesjonalne sprawdzenie przez fachowca tego, co naszemu głodnemu jest aktualnie potrzebne – która potrawa będzie w danym przypadku najbardziej korzystna, a następnie przygotowanie i podanie mu tej potrawy.

Znaczna różnica, prawda?

Nie wiem, jakie jest Państwa zdanie, ale według mnie – pomoc prawna z urzędu jest od tzw. niepłatnej pomocy prawnej o wiele bardziej “sensowna” i przydatna dla osób potrzebujących pomocy prawnej. Niestety, zdawać by się mogło, że cieszy się o wiele mniejszym wsparciem tworzącego budżet Ustawodawcy, niż tzw. nieodpłatna pomoc prawna.

Komu przysługuje pomoc prawna z urzędu

Przede wszystkim należy podkreślić;, ze słowo “przysługuje” nie do końca jest właściwe.
O przydzielenie pełnomocnika z urzędu można się starać – wnosić uzasadniony wniosek do sądu. Ale to sąd  zadecyduje, czy w danej sprawie przydzieli wnioskującemu pełnomocnika z urzędu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami pełnomocnika z urzędu można uzyskać, jeżeli są łącznie spełnione dwie przesłanki:

  1. nie stać nas na poniesienie kosztów pomocy prawnej profesjonalnego pełnomocnika z wyboru bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny
  2. sprawa jest zbyt trudna do samodzielnego – tj. bez profesjonalnego pełnomocnika – działania.

Co należy zrobić, aby uzyskać pomoc prawną z urzędu

Aby uzyskać pomoc prawną z urzędu, konieczne jest, aby złożyć wniosek o przydzielenie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu. Wniosek składa się do Sądu, mającego prowadzić naszą sprawę, razem z pierwszym pismem w sprawie.

Do wniosku należy dołączyć formularz, w którym dokładnie opisze się swój stan majątkowy, możliwości zarodkowe i koszty utrzymania siebie i rodziny.

To, czy taka pomoc prawna zostanie osobie wnioskującej przydzielona, zależy od decyzji Sądu.

Pomoc prawna pro bono

Pomoc prawna pro bono to pomoc bezpłatna dla Klienta, realizowana z własnej, niczym nie przymuszonej woli przez konkretnego prawnika.

Obowiązuje tu zasada – pomagam nieodpłatnie, bo tak chcę, bo uważam, że w tym konkretnym przypadku takie działanie jest słuszne.

Zakres i forma pomocy jest ustalana pomiędzy prawnikiem, a osobą, której on pomaga.

Taką formą pomocy prawnicy często wcale się nie chwalą. Pomagają z odruchu dobrego serca osobom w bardzo trudnej sytuacji życiowej.

***

W tym wpisie planowałam także ujawnić, dlaczego nie udzielam nieodpłatnych porad prawnych i pokazać miejsca, gdzie można znaleźć – moim zdaniem – najlepszych prawników, którzy w swoich blogach dzielą się swoją wiedzą. Jest już jednak późno,
a wpis znacznej długości. Kontynuacja nastąpi więc dopiero za jakiś czas.

Pozdrawiam!


Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.

W każdej sprawie własnej należy się skonsultować bezpośrednio z radcą prawnym lub adwokatem, aby móc uniknąć zagrożeń dla interesu prawnego swojego, rodziny i firmy i poznać szczegółowo korzystne regulacje prawne.

Oczywiście, jeśli potrzebujecie Państwo konsultacji ze mną – zapraszam do kontaktu. Z przyjemnością Państwu pomogę. Mój adres e-mail: poczta@orlowskam.com, tel. 530 892 582