UWAGA: webinarium, na które zapraszam w tym wpisie już się odbyło. Osoby zainteresowane uzyskaniem dostępu do nagrania – zapraszam do kontaktu.
Zdarza się, że śmierć najbliższych nas zaskakuje i musimy się z tym borykać.
Temat i emocje z nim związane mogą nas przytłoczyć. Przyczyny mogą być różne – i osobiste i majątkowe.
Przepisy ustanawiające procedury i terminy są jednak pozbawione emocji i zwyczajnie trzeba im sprostać.
Nie musimy być w tym sami. Ani jako spadkobiercy, ani jako przyszli spadkodawcy
Czasami potrzebny jest pewien wstęp. Uporządkowanie sobie tego w głowie. Uświadomienie sobie z czym przyjdzie nam się się mierzyć i jak się do tego zabrać.
Tym, którzy chcą zmierzyć się z tematem sprawy spadkowej umożliwiam skorzystanie z bezpłatnego webinarium dla spadkobierców i przyszłych spadkodawców, który zatytułowałam “Spadkowe Tajemnice”. Będzie to krótkie, ale konkretne szkolenie online.
Dla kogo to webinarium i jakie tematy zostaną w nim poruszone
Webinarium jest przeznaczone dla spadkobierców i przyszłych spadkodawców.
Poruszę w nim m.in. takie tematy:
Jak przyszły spadkodawca może zadysponować swoim majątkiem jeszcze za życia
Postępowanie spadkowe krok po kroku
Długi spadkowe i sposoby minimalizowania ryzyka i obciążeń z nimi związanych
Umowy dotyczące spadku – za życia spadkodawcy i po otwarciu spadku
Przedsiębiorstwo w spadku
Rola notariusza, sądu, adwokata i radcy prawnego
Te wszystkie zagadnienia mają część wspólną – nie tylko dlatego, że spadkobiercy i spadkodawca należą zazwyczaj do jednej rodziny.
Wiele spraw można uzgodnić wspólnie i bardzo wiele osób tak właśnie chce i próbuje robić.
Nie zawsze im się to udaje. Dlatego tak bardzo warto swoje plany i działania skonsultować i dopełnić wymogów, które stawiają nam przepisy.
O tym wszystkim opowiem bliżej podczas bezpłatnego webinarium. To będą konkrety, przydatne, praktyczne informacje, które od razu będzie można wykorzystać.
W zależności od sytuacji rodzinnej i majątkowej postępowanie spadkowe może być krótką formalnością, albo ciągnąca się latami sprawą. Często obejmującą kilka pokoleń.
Na przebieg postępowania, długość trwania i liczbę pojawiających się komplikacji duży wpływ może mieć to, jak się do sprawy przygotujemy.
Podczas webinarium opowiem o tych wszystkich zagadnieniach.
Tylko od Ciebie będzie zależało, jak uzyskaną wiedzę wykorzystasz.
Co możesz zyskać dzięki bezpłatnemu webinarium pt. “Spadkowe Tajemnice”?
Podczas webinarium opowiem o kolejności działań koniecznych w sprawie spadkowej.
Przedstawię różne sytuacje, w jakich przepisy prawa spadkowego dają spadkodawcy i spadkobiercom możliwość wyboru.
Opowiem o skutkach i konsekwencjach każdego z nich. Podpowiem na co zwrócić uwagę i czym się kierować przy podejmowaniu decyzji.
To będą konkretne, praktyczne informacje.
Masz wpływ na treść szkolenia
Jeżeli masz konkretne pytanie dotyczące sprawy spadkowej – zadaj je w tym formularzu
Podziel się dobrem!
Jeżeli sądzisz, że takie szkolenie może Ci się przydać – zapisz się.
Jeżeli sądzisz, że może się to przydać komuś znajomemu – powiedz o tym, poleć, udostępnij.
Czy chcesz, aby Twoje dzieci miały jasną sytuację w sprawie majątku spadkowego? Aby realizacja Twojej woli była łatwa, ba – odnosząca skutek z chwilą śmierci?
Tak, tak – wbrew pozorom to wcale nie jest oczywiste i nie każde zapisy testamentowe odniosą skutek z chwilą śmierci spadkodawcy. Nawet, jeśli testament będzie ważny.
Czasem konieczne będzie pozwanie oznaczonych w testamencie osób, aby wykonały nałożone na nie testamentowe zobowiązania.
A może chcesz kogoś wydziedziczyć? Sprawić, by nie mógł od pozostałych spadkobierców dochodzić zachowku?
Zastanawiasz się jak to zrobić? Jeśli tak, to pamiętaj, że sposobów napisania testamentów jest wiele. Może to sprawiać wrażenie, że mamy dużą swobodę i możemy sobie wybrać dowolną opcję.
Uważaj! Możesz wtedy popełnić błąd. Czasem bardzo poważny w skutkach i niosący konsekwencje ciągnące się latami.
Historia jednego testamentu
Opowiem Ci historię sprawy, która trafiła do mnie, po blisko 10 latach od otwarcia spadku Blisko 10 lat od otwarcia testamentu i prawomocnego zakończenia sprawy o stwierdzenie nabycia spadku.
Sprawy, w której Sąd stwierdził nabycie spadku na podstawie ustawy, a nie – na podstawie testamentu.
Pewien spadkodawca miał wiele działek. Miał też kilkoro dzieci. Już za życia uzgodnił z nimi które działki przekaże każdemu z dzieci. Wszyscy wiedzieli o tych uzgodnieniach i wszyscy byli zgodni. W swoich planach spadkodawca rozdysponował w ten sposób cały swój majątek. Ciągle były to tylko “plany”, zapowiedzi, oświadczenia ustne w żaden sposób nie formalizowane. Każdy jednak rozumiał, że taki właśnie będzie testament spadkodawcy i nie zgłaszał sprzeciwów.
W tak zwanym między czasie (za życia spadkodawcy) umarł jeden z jego synów. Pozostawił żonę i dzieci.
Spadkodawca zadecydował, a wszyscy pozostali się na to zgodzili, że działki, które miały przypaść synowi – zostaną w testamencie zapisane jego żonie.
Jak postanowił, tak zrobił.
Wziął dwóch zaufanych świadków i w obecności kierownika miejscowego urzędu stanu cywilnego (to zwykle bardzo sympatyczne osoby) oświadczył swoją wolę. Treść testamentu została zapisana, odczytana i podpisana przez testatora, obu świadków i sporządzającego protokół Kierownika USC.
Tak sporządzony testament był pieczołowicie przechowywany, a działkami zaczęły gospodarować wskazane w testamencie osoby.
Spadkodawca zmarł.
Testament zaniesiono do sądu.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu poparli wszyscy spadkobiercy ustawowi.
Nikt testamentu nie podważał.
A Sąd i tak stwierdził nabycie spadku z mocy ustawy, a nie z mocy testamentu.
Dlaczego tak się stało?
Otóż przyczyną, były
1. sformułowania zawarte w testamencie. Sąd uznał je jako tzw. zapisy zwykłe.
2. brak dochowania formy notarialnej.
Uwaga: oba wymogi: i co do treści i o do formy, powinny zostać spełnione łącznie.
Jaki był tego skutek?
Otóż nie zaistniała sytuacja, w której z chwilą śmierci spadkodawcy – każda ze wskazanych w testamencie osób stała się wyłącznym właścicielem konkretnych, wcześniej uzgodnionych (i zapisanych jej w testamencie) działek.
Zamiast tego wszyscy spadkobiercy ustawowi (w tej sytuacji żyjące dzieci spadkodawcy i dzieci zmarłego syna spadkodawcy) stali współwłaścicielami w częściach ułamkowych wszystkich działek.
Czy można to było jakoś odkręcić? Tak. Każdemu z zapisobierców przysługiwało roszczenie o przeniesienie na nich własności zapisanych działek.
Można było też przeprowadzić dział spadku, co może byłoby jeszcze wygodniejsze.
Niestety ktoś doradził, aby spadkobiercy wzajemnie się poobdarowywali poszczególnymi częściami ułamkowymi w poszczególnych działkach.
Na tym etapie zaczęły się kłótnie. I dopiero na tym etapie – już po darowiznach – sprawa trafiła do mnie.
Czy ten testament był ważny?
Oczywiście. Był to jak najbardziej ważny testament allograficzny.. Nikt nie podważył ani jego ważności ani stanu poczytalności spadkodawcy, ani też obecnych przy spisaniu testamentu świadków, czy też powagi czy wiarygodności obecnej przy oświadczaniu woli i sporządzającej protokół osoby urzędowej.
Zgodnie z przepisem art. 951 kodeksu cywilnego spadkodawca może sporządzić testament także w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec konkretnie oznaczonej “osoby urzędowej”. Testament taki nazywa się testamentem allograficznym i tylko osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić testamentu w sposób przewidziany w artykule 951 k.c.
Jakie są wymogi co do “osoby urzędowej”? Może to być do wyboru: wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, sekretarz powiatu albo gminy bądź też właśnie kierownik urzędu stanu cywilnego.
Takie oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu.
Te wszystkie wymogi zostały spełnione w sposób należyty i prawidłowy.
Czy ten testament był skuteczny?
Nie! Nic nie dał włożony wysiłek, jasne oświadczenie woli, uzgadnianie i gromadzenie jednego dnia wszystkich świadków.
Dlaczego?
Bo dla pewnych, wybranych i opisanych sytuacji – przepisy kodeksu cywilnego ustaliły konkretne zasady sporządzenia testamentu. Konkretne, dodatkowe wymogi. Te warunki muszą zostać spełnione, aby oświadczona w testamencie wola spadkodawcy została zrealizowana.
Jakie to warunki? To zależy.
O czym trzeba pamiętać, aby napisać skuteczny testament?
Czasem potrzebna jest konkretna treść
Na przykład – jeżeli chcemy kogoś wydziedziczyć, to nie wystarczy, że pominiemy go w testamencie. Ba – nie wystarczy, że napiszemy w treści testamentu, że daną osobę wydziedziczamy.
Oprócz wskazania osoby, którą chcemy wydziedziczyć, konieczne jest też wyjaśnienie. Wskazanie przyczyny wydziedziczenia. opisanie zachowania wydziedziczanej osoby i uczuć spadkodawcy, jakie to zachowanie wywołało.
Jeżeli ten warunek spełnimy w sposób należyty, to bez względu na to, czy wydziedziczenie będzie w testamencie odręcznym, notarialnym, czy allograficznym – odniesie skutek. Oczywiście ewentualne boje mogą się odbywać przed sądem w celu podważenia testamentu.
Czasem potrzebna jest nie tylko konkretna treść, ale i oznaczona forma testamentu
Chcesz przekazać w testamencie określoną rzecz określonej osobie i zrobić to tak, żeby. było “tak, jak w filmach”?
Na przykład dom chcesz przekazać Zosi, działkę z sadem Stasiowi, a pieniądze z konta bankowego Wioli? I chcesz, aby te rozporządzenia miały skutek już z mocy samego testamentu, skuteczne od chwili śmierci?
Jeśli tak, to te konkretne zapisy muszą zostać sporządzone w formie testamentu notarialnego. Tylko wtedy – jeżeli odpowiednio sformułujesz zapis – już z chwilą śmierci spadkodawcy Zosia stanie się właścicielką domu, Wiola – pieniędzy na rachunku bakowym, a Stasio – sadu.
Tylko pamiętaj. Zadaniem notariusza nie jest udzielanie porad prawnych. To wybitni profesjonaliści w swoim fachu. Ich fachem – oczywiście w ogromnym uproszczeniu – jest zapewnienie wiarygodności dokumentu, który sporządzają i rejestrują..
radca prawny Monika Orłowska
Jeżeli chcesz mieć pewność, że Twoje rozporządzenia będą mogły odnieść skutek dokładnie taki taki zamierzasz – skontaktuj się ze mną, lub skonsultuj się z innym prawnikiem procesualistą, specjalizującym się w prawie spadkowym.
A może chcesz bardziej dogłębnie przemyśleć sprawę i skorzystać ze szkolenia online, w którym krok po kroku i na przykładach, wyjaśniam jak napisać testament, aby odniósł dokładnie taki skutek, jakiego byśmy chcieli?
W takim przypadku zapraszam do zapisania się listę oczekujących na kurs, który przygotowuję.
Osoby zapisane pierwsze się o nim dowiedzą i otrzymają dostęp do wartościowych bonusów.
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.
Szanowni Państwo, jeżeli ktoś ciągle pyta – czemu jeszcze,“w waszym wieku…”. nie przepisaliście majątku na dzieci, – możecie spokojnie odpowiedzieć: bo takie jest moje prawo, moja wola, moja decyzja. Bo to jest mój majątek. Bo jeszcze nie zdecydowaliśmy. A czemu mam to zrobić? Zresztą wybór opcji należy do Państwa. Możecie odpowiedzieć zupełnie inaczej.
Pamiętajcie jedno: Przepisy spadkowe i dotyczące sukcesji przedsiębiorstwa dają bardzo szerokie pole wyboru.
Możecie wybrać jak rozporządzić swoim majątkiem. Możecie wybrać komu go przekazać, kiedy i w jaki sposób. Jeżeli nie podejmiecie wyboru za życia, jeżeli nie ujawnicie swojej decyzji – zostaną zastosowane przepisy o dziedziczeniu ustawowym.
Także w zakresie sukcesji przedsiębiorstwa i spadkobrania majątku firmy istnieją już konkretne przepisy.
Jednak – dopóki żyjesz – masz możliwość zadecydować tak, jak Ty uznasz za stosowne.
Zapisz się na listę oczekujących na uruchomienie kursu on-line, pt. Jak napisać testament, aby był ważny, skuteczny, a postanowienia w nim zawarte były łatwe do realizacji dla spadkobierców testamentowych.
Zapisane osoby – jako pierwsze będą mogły dołączyć do kursu, otrzymają dostęp w promocyjnej cenie, a także skorzystają z dodatkowych bonusów. LINK DO FORMULARZA ZAPISÓW
To jest Państwa majątek. Wy go zgromadziliście. Możecie z nim zrobić to, co uznacie za właściwe i dopiero wtedy, kiedy uznacie, że przyszedł czas.
Możecie go nikomu nie oddawać, możecie go rozdysponować pomiędzy swoje dzieci, albo podarować tylko jednej, wybranej osobie. Możecie go sprzedać. Możecie ufundować fundację. Nie tylko rodzinną… Przepisy prawa dają szerokie możliwości. Dobry prawnik może dopomóc w wyborze.
Nie daj się ponaglać. Ale pamiętaj, że im wcześniej zaczniesz o tym myśleć – tym lepiej możesz przygotować do sukcesji siebie i swoją rodzinę.
Uwaga. prawo chroni rodzinę(i bardzo dobrze) także pod kątem materialnym. W tym celu istnieją m.in. takie instytucje, jak alimenty i zachowek. Nie oznacza to jednak, że jesteście zobowiązani, aby przed śmiercią porozpisywać majątek pomiędzy dzieci. Możecie – oczywiście. Czasem jest to wręcz konieczne, albo po prostu korzystne. Możecie także zadysponować swoim majątkiem na wypadek śmierci spisując testament. Nie macie jednak takiego obowiązku, a wszystko zależy od konkretnej sytuacji.
jak napisać testament, by moja wola została dobrze zrozumiana, nie została pominięta, a próby jej podważenia upadły z mniejszym lub większym hukiem?
jakie jest najlepsze miejsce do przechowywania testamentu?
czy na przekazywanej dzieciom nieruchomości lepiej ustanowić służebność, czy dożywocie?
Pytań jest wiele. Te kilka powyżej, to zaledwie maleńki ułamek. Po prostu warto pamiętać, że nie jesteście z nimi sami.
Zapisz się na listę oczekujących na uruchomienie kursu on-line, pt. Jak napisać testament, aby był ważny, skuteczny, a postanowienia w nim zawarte były łatwe do realizacji dla spadkobierców testamentowych.
Zapisane osoby – jako pierwsze będą mogły dołączyć do kursu, otrzymają dostęp w promocyjnej cenie, a także skorzystają z dodatkowych bonusów. LINK DO FORMULARZA ZAPISÓW
Bo rodzice bardzo często chcą przekazać majątek swoim dzieciom już za życia
Bywa i tak, ze dom potrzebuje remontu, a gospodarstwo doinwestowania, a banki i instytucje “wspierające zrównoważony rozwój” mają za nic uwagi o dyskryminacji ze względu na wiek i fundusze chcą przydzielić tylko młodym.
Rodzice także chcieliby, by dzieci wreszciepoczuły się “na swoim” i mogły pełnoprawnie podejmować decyzje o majątku, przejąć odpowiedzialność, zatroszczyć się o nich..
Bardzo często jest tak, że majątek rodzinny budujemy wspólnie. Mąż i żona. Rodzice i dzieci. Jedni robią to, inni co innego. I w tym podziale zadań i obowiązków tworzy się jedno dobro, przy zespołowym wsparciu całej rodziny.
Przekazanie majątku, powiązane z naturalną zmianą pokoleniową może być rodzinnym świętem
Może tak być. Jeśli uczestniczący w tym zdarzeniu będą się czuć bezpiecznie. Nie będą się obawiać swojej przyszłości. I z mając wiedzę o różnych innych możliwościach działania z pełnym przekonaniem i poczuciem słuszności złożą podpis pod ich najlepszym wyborem.
Zapisz się na listę oczekujących na uruchomienie kursu on-line, pt. Jak napisać testament, aby był ważny, skuteczny, a postanowienia w nim zawarte były łatwe do realizacji dla spadkobierców testamentowych.
Zapisane osoby – jako pierwsze będą mogły dołączyć do kursu, otrzymają dostęp w promocyjnej cenie, a także skorzystają z dodatkowych bonusów. LINK DO FORMULARZA ZAPISÓW
————–
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Ich celem jest popularyzacja wiedzy na temat przepisów prawa i zachęcenie do ich stosowania.
W każdej sprawie własnej sugeruję bezpośredni kontakt z zajmującym się daną tematyką radcą prawnym lub adwokatem. Pozwoli to uniknąć wielu zagrożeń i poznać korzystne regulacje prawne.
Kłótnie o pieniądze trafiają się w każdym środowisku. Tak pomiędzy najbliższymi, jak i wśród obcych sobie ludzi. Decyduje tak zwany czynnik ludzki. Rzecz w tym, że spór, pomiędzy członkami rodziny bywa bardziej bolesny, niż nieporozumienie między kontrahentami. Angażuje więcej emocji, może poranić na lata i przenosić się na kolejne pokolenia.
Co się stanie z majątkiem rodzinnym po naszej śmierci? Czy możemy coś zrobić, aby nasze dzieci nie pokłóciły się o spadek?
Te pytania często nurtują moich klientów.
Pragniemy dla najbliższych wszystkiego, co najlepsze, a przede wszystkim – ZGODY. Zgody w rodzinie.
Pamiętając, że nie zawsze wszystko da się przewidzieć, przyszli spadkodawcy próbują na różne sposoby radzić sobie z obawami o to, aby ich dzieci nie pokłóciły się ze sobą o majątek.
Zazwyczaj maja własną koncepcję i przychodzą do mnie, abym pomogła im tę ich własną, autorską koncepcję zrealizować.
Stosowane przez spadkodawców sposoby zapobiegania kłótniom po otwarciu spadku
Jedni rozdzielają swój majątek pomiędzy dzieci już za życia, w celu “oszczędzenia” dzieciom postępowania spadkowego. Inni spisują testament, albo ustnie oświadczają rodzinie swoją wolę.
Pomagam im w tym, nadając koncepcji Klienta ramy prawne, wyjaśniam przepisy i – czasem odległe w czasie – konsekwencje poszczególnych rozporządzeń majątkowych.
Bywa, że dzięki jednorazowej konsultacji ze mną – wstępne koncepcje ulegają zmianie. Do listy zaplanowanych działań dochodzą np. takie, które niwelują możliwość dochodzenia zachowku.
Nie ma jednej drogi dla wszystkich. Są sytuacje, gdy odpowiedni będzie zestaw umowa darowizny i umowa zrzeczenia się dziedziczenia. Czasem korzystna będzie umowa dożywocia. Rolnicy mogą rozważyć szczególną instytucję umowy z następcą. W przypadku rodzinnego przedsiębiorstwa dochodzi możliwość zaplanowania sukcesji. Trwają legislacyjne prace nad ustawą o fundacji rodzinnej.
Czy zawsze uda się uniknąć kłótni rodzinnych o majątek? Nie zawsze. To oczywiste. Przyczyny sporów bywają bardzo różne i spór majątkowy może mieć zupełnie inne tło. Nie do końca związane z pieniędzmi.
Odpowiednia regulacja dyspozycji majątkowych może jednak znacznie ułatwić życie, nawet wtedy, gdy sprawa trafi na sądową wokandę.
————–
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Ich celem jest popularyzacja wiedzy na temat obowiązujących przepisów prawa i zachęcenie do ich stosowania.
W każdej sprawie własnej sugeruję bezpośredni kontakt z zajmującym się tematyką spadków radcą prawnym lub adwokatem. Pozwoli to uniknąć wielu zagrożeń i poznać korzystne regulacje prawne.
Jeśli chcecie Państwo skorzystać z mojej pomocy w zakresie sprawy spadkowej – zapraszam. Z przyjemnością pomogę.
Konsekwencją nabycia spadku jest przejęcie po spadkodawcy jego majątkowych praw i zobowiązań. Oczywiście tych praw i zobowiązań, które podlegają dziedziczeniu. O tym, co nie podlega dziedziczeniu możesz przeczytać we wpisie Spadek, stwierdzenie nabycia spadku i umowy dotyczące spadku
Co ważne – od momentu nabycia spadku, wierzyciele spadkodawcy mogą dochodzić od spadkobiercy spłaty należnych im kwot. Aby ograniczyć swoja odpowiedzialność za długi spadkowe – spadkobierca nie musi odrzucać spadku. Może skorzystać z instytucji nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a także działu spadku.
Odrzucenie spadku jest wyjściem ostatecznym – redukującym do zera odpowiedzialność za długi spadkowe. Inną konsekwencją odrzucenia spadku jest traktowanie spadkobiercy, jakby nie dożył otwarcia spadku i całkowite pominięcie go w kolejce do spadkobrania.
Aby odrzucić spadek, spadkobierca musi złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Jeżeli nie możemy tego uczynić osobiście – możemy wyznaczyć pełnomocnika, aby w naszym imieniu odrzucił spadek.
Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym.
W treści oświadczenia, odrzucający spadek musi wyraźnie wskazać po kim odrzuca spadek.
Jeżeli spadkodawca zostawił testament, w treści oświadczenia należy także zaznaczyć, czy odrzucenie spadku dotyczy dziedziczenia z ustawy, czy z testamentu, czy może obu podstaw.
Terminy do odrzucenia spadku
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Uwaga. Może się zdarzyć, że spadkobierca ma kilka różnych podstaw do dziedziczenia (na przykład – dziedziczenie na podstawie testamentu i na podstawie ustawy). Każda z tych podstaw może się uaktywnić się kolejno w różnych odstępach czasowych. Dla każdej z tych podstaw termin do ewentualnego złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku biegnie oddzielnie.
Kto może odrzucić spadek
Co do zasady, oświadczenie o odrzuceniu spadku składa ten spadkobierca, którego dotyczy. Są jednak wyjątki, gdy oświadczenie o odrzuceniu spadku jest składane przez inne osoby.
Najczęstsza sytuacja, dotyczy spadkobierców małoletnich. W takim przypadku, w imieniu swoich dzieci oświadczenie o odrzuceniu spadku składają ich rodzice, ewentualnie inne osoby, którym przyznano opiekę. Ale uwaga – aby to było możliwe, najpierw należy się zwrócić do sądu, aby wyraził zgodę na odrzucenie spadku przez rodziców w imieniu ich dzieci.
Podobnie, gdy spadkobierca z innych, niż wiek, powodów ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych, lub jest tej zdolności pozbawiony. – Za zgodą sądu oświadczenie o odrzuceniu spadku przez osobę ubezwłasnowolnioną składa jej opiekun prawny,
Ostatnia możliwość, dotyczy sytuacji, gdy przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia.
W takim przypadku oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców.
Kiedy odrzucenie spadku będzie nieskuteczne
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku wydaje się dosyć proste. Wymaga jednak uważności i sprawdzenia ważnych szczegółów.
Na przykład wspomniana wcześniej zgoda sądu. Bez wcześniejszego uzyskania zgody sądu oświadczenie o odrzuceniu spadku nie odniesie skutku.
Innym przykładem est sytuacja, gdy spadek niesie wartość majątkową, a odrzucający go spadkobierca ma własne długi, które do tej pory trudno było ściągnąć.
Jeżeli wierzyciele tego spadkobiercy dowiedzą się o spadku, będą chcieli zaspokoić swoje roszczenia z majątku spadkowego.
Ten, którego wierzytelność istniała w chwili odrzucenia spadku, może żądać, ażeby odrzucenie spadku zostało uznane za bezskuteczne w stosunku do niego.
Takiego uznania odrzucenia spadku za bezskuteczne można żądać w ciągu sześciu miesięcy od chwili uzyskania wiadomości o odrzuceniu spadku. Nie później jednak, niż przed upływem trzech lat od odrzucenia spadku.
Uwaga: wierzyciel może żądać uznania odrzucenia spadku za bezskuteczne tylko wtedy, gdy spadkobierca odrzucił spadek z pokrzywdzeniem wierzycieli,
Kiedy odrzucenie spadku będzie nieważne
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku jest oświadczeniem bezwarunkowym i nieodwołalnym. Złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu oświadczenie o odrzuceniu spadku jest nieważne. To samo dotyczy oświadczenia o przyjęciu spadku.
Jeżeli masz pytania, chcesz skonsultować swoją sprawę lub wziąć udział w szkoleniu na temat spadków i testamentów – skorzystaj z TEGO FORMULARZA!
Do pobrania: Kolejka spadkobrania
Jeżeli chcesz poznać pełny krąg spadkobierców ustawowych albo planujesz odrzucenie spadku – w tym miejscu:: Kolejka spadkobrania, czyli krąg spadkobierców ustawowych” możesz pobrać krótki przewodnik, w którym sprawdzisz, czy jesteś spadkobiercą ustawowym i czy już nastąpił etap, w którym możesz skuteczne odrzucić spadek
*Ten wpis jest chroniony hasłem. Skorzystaj z formularza kontaktowego, aby bezpłatnie otrzymać hasło umożliwiające dostęp do treści.
————–
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają prywatne opinie i przykłady możliwości zastosowania konkretnej regulacji prawnej w różnych życiowych sytuacjach.
Ich celem jest popularyzacja wiedzy na temat obowiązujących przepisów prawa i zachęcenie do ich stosowania.
W każdej sprawie własnej należy się skonsultować bezpośrednio z radcą prawnym lub adwokatem. Pozwoli to uniknąć wielu zagrożeń i poznać korzystne regulacje prawne.
Jeśli chcecie Państwo skorzystać z mojej pomocy w zakresie sprawy spadkowej – zapraszam. Z przyjemnością pomogę.
Wniosek o dział spadku, a stwierdzenie nabycia spadku – o co chodzi w tym rozróżnieniu? W uproszczeniu chodzi o przejście od ogółu do szczegółu.
Stwierdzenie nabycia spadku stanowi dowód tego, że osoby A, B i C są spadkobiercami osoby D, podaje w jakiej części każdy z nich jest tym spadkobiercą, a także informuje, czy podstawą do ustaleń był testament spadkodawcy D, czy przepisy ustawy kodeks cywilny.
Z kolei postanowienie sądu o dziale spadku, albo umowa o dział spadku mówi jakie konkretne elementy ze spadku po D przypadną odpowiednio każdemu ze spadkobierców A B i C.
Dział spadku można przeprowadzić w drodze umowy pomiędzy spadkobiercami. Można też zwrócić się z wnioskiem o dział spadku do sądu. We wniosku możemy sądowi wskazać własną propozycję podziału – indywidualną propozycję wnioskodawcy, lub wspólną, uzgodnioną pomiędzy wszystkim spadkobiercami. Taki zgodny wniosek o dział spadku ma niższą opłatę sądową od wniosku.
Dział spadku przed sądem, czy u notariusza
Jeżeli wszyscy spadkobiercy są zgodni, dokładnie wiedzą jak chcą majątek spadkowy podzielić, czyli – co, komu ma przypaść w dziale, kto komu i ile ma spłacić itp, to mogą zawrzeć umowę o dział spadku.
Taka umowę mogą zawrzeć między sobą – bez udziału sądu.
Jeżeli przedmiotem podziału będzie nieruchomość, to dla ważności tej umowy wymagane jest jej zawarcie w formie aktu notarialnego.
Jeżeli pomiędzy spadkobiercami nie ma zgody co tego, jak spadek podzielić, to konieczne jest przeprowadzenie postępowania o dział spadku przed sądem. Ale uwaga – jeżeli wszyscy spadkobiercy są zgodni co tego, jak spadek podzielić, także można złożyć wniosek do sądu o dział spadku. W pewnych sytuacjach sądowy dział spadku jest jedyną możliwością.
W tym wpisie dowiesz się, o czym należy pamiętać, przygotowując wniosek o dział spadku.
Spadek
Po pierwsze, jeżeli wnosisz o przeprowadzenie działu spadku – należy wskazać Sądowi o jaki spadek chodzi.
To znaczy: 1) kto umarł, kiedy umarł, gdzie umarł, 2) kto po nim dziedziczy 3) co wchodzi w skład spadku i czy wniosek obejmuje cały spadek czy jego część 4) dokładnie wymienić i opisać elementy spadku, które mają być podzielone. 5) przedstawić dowody
Uwaga powyższe opisanie spadku to tylko wstęp, nakreślenie informacji. Podstawą do ustalenia przez Sąd tego, o jaki spadek chodzi jest konkretny dokument – postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia.
Jeżeli już uzyskano stwierdzenie nabycia spadku lub poświadczenie dziedziczenia to należy o tym Sądowi napisać i załączyć dokumenty, które to potwierdzają. Czyli odpowiednio odpis postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub opis notarialnego poświadczenia dziedziczenia.
Jeżeli po spadkodawcy jeszcze nie przeprowadzono postępowania spadkowego, to konieczne jest najpierw jego przeprowadzenie, a zatem w piśmie z wnioskiem o dział spadku należy także w pierwszej kolejności zamieścić wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.
Majątek spadkowy, czyli: co chcesz podzielić
Po drugie – składając wniosek o dział spadku należy wskazać Sądowi, co ma być przedmiotem tego konkretnego podziału.
Określić, czy wniosek dotyczy całego spadku, czy tylko jego części, a także wskazać i opisać elementy, które mają być podzielone pomiędzy spadkobierców.
W tym miejscu możesz także przedstawić Sądowi własną lub uzgodnioną z pozostałymi spadkobiercami propozycję podziału.
Dowody i załączniki
Po trzecie – pismo powinno zawierać konkretne wskazanie dowodów, wnioski o ich przeprowadzenie przez sąd i wskazanie faktów, jakie odpowiednio każdy dowodów ma potwierdzić
Jeżeli działem spadku mają zostać objęte konkretne nieruchomości, to muszą zostać szczegółowo opisane i konieczne jest załączenie niezbędnych dokumentów ich dotyczących (np wypisy i wyrysy z rejestru gruntów, wyciągi z ksiąg wieczystych)
Po czwarte – do pisma należy także załączyć potwierdzenia uiszczonych opłat, wymaganych w danym przypadku.
Opłatę stałą w kwocie 500 złotych pobiera się od wniosku o dział spadku, a jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 złotych.
Opłatę stałą w kwocie 1.000 złotych pobiera się od wniosku o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności, a jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności, pobiera się opłatę stałą w kwocie 600 złotych.
————————————————————
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.
Jeżeli potrzebujesz się skonsultować z radcą prawnym lub adwokatem – zrób to jak najszybciej. Dzięki temu możesz uniknąć zagrożeń dla siebie, swojej rodziny i swojej firmy.
Jeśli chcecie Państwo skonsultować się w sprawie spadkowej – zapraszam. Mój nr tel.: 0048 530 892 582,.adres e-mail: poczta@orlowskam.com
W tym wpisie zobaczysz krok po kroku, co może się stać i co możesz z tym zrobić.
1. Czy muszę coś zrobić, aby zostać spadkobiercą?
Co do zasady – nie, nic nie musi robić. O tym, czy zostajesz spadkobiercą, decydują przepisy albo wola spadkodawcy i jeżeli według ustawy, albo testamentu zostajesz uznany spadkobiercą, to (co do zasady) nie musisz nic robić.
Z chwilą śmierci spadkodawcy (albo np. gdy poprzedni w kolejce uprawnieni do spadku odrzucą spadek) to uprawnienie jak gdyby samo się aktywuje..
Ale mogą być sytuacje, kiedy Twoje uprawnienie do bycia spadkobiercą stanie pod znakiem zapytania – na przykład ktoś będzie niegodny dziedziczenia, albo przedstawi podrobiony albo przerobiony dokument jako rzekomy testament – sytuacje mogą być bardzo różne Wówczas najlepiej jak najszybciej skontaktować się z doświadczonym prawnikiem. Masz prawo bronić i dochodzić swoich praw.
2. Czy muszę coś zrobić, aby móc dysponować spadkiem?
Aby móc dysponować spadkiem konieczne jest uzyskanie specjalnego dokumentu, który potwierdzi Twoje prawa do spadku.
Może to być:
– postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku – uzyskiwane na podstawie postepowania sadowego o stwierdzenie nabycia spadku
– poświadczenie dziedziczenia – dokument sporządzany przez notariusza
– umowa zbycia spadku (albo części spadku) – koniecznie zawarta w formie aktu notarialnego
3. Czy muszę być spadkobiercą?
Nie, nie musisz.
Jeszcze za życia ewentualnego spadkodawcy możesz zawrzeć z nim umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia.
Jeżeli dowiesz się o powołaniu do spadku już po śmierci spadkodawcy – masz prawo odrzucić spadek w ciągu 6 miesięcy od chwili uzyskania o tym informacji.
Uwaga, jeśli jesteś małoletni – o odrzuceniu spadku w Twoim imieniu mogą zadecydować Twoi rodzice, jednak, aby to zrobić, muszą uzyskać zgodę sądu.
4. Co się stanie, jeśli nie odrzucę spadku?
Jeśli w odpowiednim terminie nie złożysz oświadczenia o odrzuceniu spadku – z mocy prawa nabędziesz spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Przy czym – uwaga – nie dotyczy to spadków, jeżeli śmierć spadkobiercy nastąpiła przed 18.10.2015. Dla spadków, które zostały otwarte wcześniej obowiązuje zasada, że brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym 6 miesięcznym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jedynie gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
5. Czym się różni proste przyjęcie spadku od przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza?
Różnica dotyczy odpowiedzialności za długi spadkowe.
W razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia.
W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.
Jeżeli masz pytania, chcesz skonsultować swoją sprawę lub wziąć udział w szkoleniu na temat spadków i testamentów – skorzystaj z TEGO FORMULARZA!
————————————————————
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.
Jeżeli potrzebujesz się skonsultować z radcą prawnym lub adwokatem – zrób to jak najszybciej. Dzięki temu możesz uniknąć zagrożeń dla siebie, swojej rodziny i swojej firmy..
Kim jest spadkobierca ustawowy, jak można nim zostać, czy bycie spadkobiercą jest obowiązkiem czy potencjalną możliwością, z której można zrezygnować, bądź ją utracić? Na te i inne pytania odpowiadam w najnowszym wpisie:
Co to znaczy być spadkobiercą i kiedy się nim zostaje?
Spadkobierca to osoba, która – na podstawie dziedziczenia ustawowego (spadkobierca ustawowy) albo na mocy testamentu (spadkobierca testamentowy), przejmuje całość lub część spadku po spadkodawcy. Spadku – czyli pewnego zbioru praw (np. własność różnych przedmiotów majątkowych) i obowiązków (np. długi), które przed śmiercią spadkodawcy do niego przynależały. Ten wpis w sposób szczególny dotyczyć będzie spadkobierców ustawowych.
Kiedy zostajesz spadkobiercą? Typowa odpowiedź brzmi: z chwilą otwarcia spadku, to znaczy: z chwilą śmierci spadkodawcy. Trzeba jednak pamiętać, że to nie jest pełna odpowiedź.
Przepisy kodeksu cywilnego o dziedziczeniu ustalają zasady, na podstawie których można sprawdzić kto po danym spadkodawcy może dziedziczyć jako spadkobierca ustawowy i kto może wejść w jego miejsce, jeżeli dany spadkobierca zrezygnuje, odrzucając spadek lub z innego powodu przestanie być spadkobiercą.
Jak można przestać być spadkobiercą
Bycie spadkobiercą nie jest obowiązkowe. To uprawnienie, które można określić jako pewną potencjalną możliwość.
Tej możliwości można zostać pozbawionym – decyzją spadkodawcy o wydziedziczeniu, bądź też – decyzją sądu o uznaniu spadkobiercy za niegodnego.
Można też z niej zrezygnować samemu – na przykład odrzucając spadek, zrzekając się dziedziczenia lub zawierając umowę o zbyciu spadku bądź udziału spadkowego.
Do pobrania: Kolejka spadkobrania
Jeżeli chcesz poznać pełny krąg spadkobierców ustawowych albo planujesz odrzucenie spadku – w tym miejscu: “Kolejka spadkobrania, czyli krąg spadkobierców ustawowych” możesz pobrać krótki przewodnik, w którym sprawdzisz, czy jesteś spadkobiercą ustawowym i czy już nastąpił etap, w którym możesz skuteczne odrzucić spadek*.
* Wpis jest chroniony hasłem. Skorzystaj z formularza kontaktowego, aby bezpłatnie otrzymać hasło uprawniające do otwarcia.
Spadkobierca ustawowy i testamentowy
Spadkobiercą możesz zostać na dwa zasadnicze sposoby:
na podstawie ustawy: kodeks cywilny – jako spadkobierca ustawowy, to jest w wyniku decyzji ustawodawcy, który uchwalił przepisy o dziedziczeniu, albo
na podstawie testamentu – jako spadkobierca testamentowy, to jest w wyniku decyzji spadkodawcy, który w oświadczeniu o swojej ostatniej woli, zwanym testamentem, zadecydował, że będziesz po nim dziedziczyć.
Co ważne – spadkobierca, który został powołany do spadku i na podstawie ustawy i na podstawie testamentu – może sam zadecydować z której podstawy chce dziedziczyć.
Uwaga: obok dziedziczenia ustawowego i testamentowego jest także trzecia, następcza forma uzyskania praw do spadku. Wchodzi ona w grę dopiero wtedy, gdy prawowity spadkobierca, tj. osoba, która dysponuje prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadu lub poświadczenia dziedziczenia – potwierdzającym jej prawo do spadku – zawrze z wybraną osobą (nabywcą) umowę o zbyciu spadku (w całości lub w części) lub udziału spadkowego. Takim nabywcą może być właściwie każdy – zarówno ktoś zupełnie obcy, jak i osoba z kręgu spadkobierców.
Czy masz pytania?
Jeżeli masz pytania, chcesz skonsultować swoją sprawę lub wziąć udział w szkoleniu na temat spadków i testamentów – skorzystaj z TEGO FORMULARZA!
————————————————————
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.
Jeżeli potrzebujesz się skonsultować z radcą prawnym lub adwokatem – zrób to jak najszybciej. Dzięki temu możesz uniknąć zagrożeń dla siebie, swojej rodziny i swojej firmy..
Oczywiście, jeśli potrzebujecie Państwo konsultacji w zakresie sprawie spadkowej – zapraszam do kontaktu. Z przyjemnością Państwu pomogę. Mój adres e-mail: poczta@orlowskam.com Nr tel.: 0048 530 892 582.
Spadek – bogactwo, majątek, skarby po przodkach.
Kiedyś był to częsty temat literatury i filmu. Potem, jeszcze całkiem niedawno, temat spadku pojawiał się mniej – jako synonim bogactwa, a bardziej w kontekście ryzyka odziedziczenia długów i poszukiwania sposobów, jak tego uniknąć.
Dziś – tak jest przynajmniej w sprawach, z którymi ja mam do czynienia – temat spadku się “unormalizował”. Nie znaczy to jednak, że nie budzi emocji.
Czym jest spadek
Po pierwsze – spadek, to prawa i obowiązki majątkowe zmarłego (zwanego spadkodawcą), które z chwilą jego śmierci przechodząna jedną lub kilka osób, zwanych spadkobiercami.
Po drugie – spadek “uaktywnia się” z chwilą śmierci spadkodawcy, ale – aby w pełni możliwe było dysponowanie spadkiem, konieczne jest stwierdzenie nabycia spadku (wydawane przez sąd spadku), ewentualnie poświadczenie dziedziczenia (sporządzane przez notariusza). Czyli dokument, w którym są oficjalnie wskazani wszyscy spadkobiercy konkretnego spadkodawcy i podane są wartości ułamkowe, tj. oznaczenie części, w jakiej każdy z wymienionych spadkobierców nabył spadek.
Przykład: spadek po Zenonie Smutnym nabyli: małżonka zmarłego Aldona Smutna z d. Topaz w 1/4 części oraz dzieci: Anatol Smutny, Roman Smutny, Helena Radosna z d. Smutna i Teresa Teodor z d. Smutna w części po 3/16 każdy.
Uwaga: w zależności od sytuacji, samo stwierdzenie nabycia spadku może nie wystarczyć. Zazwyczaj konieczne, albo przydatne będzie przeprowadzenie działu spadku.
Po trzecie – ustalenie tego, kto jest spadkobiercą danego, konkretnego spadku, będzie zależne od wielu okoliczności. Między innymi od tego:
1. czy spadkodawca sporządził testament (mógł go napisać lub przekazać ustnie)
2. czy wszyscy spadkobiercy, wskazani ustawą albo testamentem, dożyli otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy)
3. czy ktoś ze spadkobierców odrzucił spadek
4. czy kogoś ze spadkobierców uznano za niegodnego dziedziczenia
Po czwarte – możliwe jest zawarcie specjalnych umów, dotyczących spadku. Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Ponadto spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.
Uwaga:
nie wszystkie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego wejdą w skład spadku.
O tym,
– które prawa i obowiązki wejdą w skład spadku, a także o tym,
– na które osoby ten spadek przejdzie,
decydują przepisy kodeksu cywilnego.
I tak nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego, które
1. były ściśle związane z jego osobą
– np. obciążający zmarłego obowiązek względem dziecka, czy współmałżonka, czy prawo do kwatery stałej, przydzielonej żołnierzowi zawodowemu (emerytowi, renciście wojskowemu).
Podobnie, nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego, które
2. z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami
– np. wkład w Pracowniczej Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej. W momencie przystąpienia do kasy pracownik wypełnia i podpisuje Deklarację Przystąpienia do PKZP. W jednym z punktów tej Deklaracji znajduje się oświadczenie w brzmieniu: “W razie mojej śmierci wpłacone przeze mnie wkłady członkowskie zapisuję na rzecz ……………….. nr PESEL, którą to kwotę proszę wypłacić wskazanej osobie po potrąceniu ewentualnego zadłużenia”. Pracownik może wskazać tu osobę według swego uznania, bez względu na to, czy wskazana osoba wejdzie w krąg spadkobierców, czy nie.
Niestety – pieniądze potrafią “namieszać” w rodzinie.
Zdarza się, że w obawie ewentualnych, przyszłych nieporozumień pomiędzy dziećmi – rodzice decydują się podzielić swój majątek już za swojego życia.
Darowują nieruchomości, ustanawiają dożywocia. Rozdają wszystko i przestają “być u siebie”. A trzeba pamiętać, że poczucie “bycia u siebie” jest niezwykle ważne dla naszej psychiki.
Uwaga: te “typowe” umowy dożywocia i darowizny, to nie są te, wspomniane wyżej przeze mnie, umowy dotyczące spadku.
Jeśli potrzebujecie Państwo konsultacji w zakresie sprawy spadkowej – zapraszam do kontaktu. Z przyjemnością Państwu pomogę.
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.
W każdej sprawie własnej należy się skonsultować bezpośrednio z radcą prawnym lub adwokatem, aby móc uniknąć zagrożeń dla interesu prawnego swojego, rodziny i firmy i poznać szczegółowo korzystne regulacje prawne.
Spadek – bogactwo, majątek, skarby po przodkach.
Kiedyś był częstym tematem literatury i filmu. Potem, jeszcze całkiem niedawno, temat spadku pojawiał się raczej w kontekście ryzyka odziedziczenia długów niż jako synonim bogactwa.
Dziś – tak jest przynajmniej w sprawach, z którymi ja mam do czynienia – temat spadku się “unormalizował”. Nie znaczy to jednak, że nie budzi emocji.
Aby wyjaśnić, czym jest spadek, przydatne jest wskazanie pięciu elementów tej specyficznej układanki.
Po pierwsze – spadek, to pewien zbiór praw i obowiązków majątkowych osobyzmarłej, które z chwilą jej śmierci przechodząna jedną lub kilka osób, zwanych spadkobiercami.
Z kolei osoba zmarła, po której dziedziczą spadkobiercy, nazywana jest w postępowaniu spadkowym spadkodawcą).
Uwaga – nie wszystkie prawa i obowiązki majątkowe spadkodawcy mogą przejść na spadkobierców. Poniżej przeczytacie, jakie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego nie wejdą w skład spadku
Po drugie – spadkobiercą można się stać na dwa sposoby:
1. na podstawie przepisów ustawy kodeks cywilny – tzw. dziedziczenie ustawowe
2. na podstawię indywidualnej decyzji spadkodawcy, wyrażonej w sporządzonym przezeń testamencie – tzw. dziedziczenie na podstawie testamentu.
Po trzecie – spadek “uaktywnia się” z chwilą śmierci spadkodawcy, ale – aby w pełni możliwe było dysponowanie spadkiem, konieczne jest stwierdzenie nabycia spadku (wydawane przez sąd spadku), ewentualnie poświadczenie dziedziczenia (sporządzane przez notariusza). Jest to specjalny dokument, który potwierdza, że wymienione w nim osoby są spadkobiercami wskazanej w nim osoby zmarłej. W dokumencie tym oznaczone są także części, w jakiej każdy z wymienionych w nim spadkobierców, nabył spadek.
Po czwarte – ustalenie tego, kto jest spadkobiercą danego, konkretnego spadku, będzie zależne od wielu okoliczności. Między innymi od tego:
1. czy spadkodawca sporządził testament (mógł go napisać albo przekazać ustnie wybranym osobom)
2. czy wszyscy spadkobiercy, wskazani ustawą albo testamentem, dożyli otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy)
3. czy ktoś ze spadkobierców odrzucił spadek
4. czy kogoś ze spadkobierców uznano za niegodnego dziedziczenia
5. czy były zawierane umowy dotyczące spadku
Po piąte – możliwe jest zawarcie specjalnych umów, dotyczących spadku. Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Ponadto spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.
Jak uzyskać stwierdzenie nabycia spadku
Aby uzyskać stwierdzenie nabycia spadku, należy do odpowiedniego sądu złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku
We wniosku wskazuje się osobę spadkodawcy, miejsce, w którym ostatnio zamieszkiwała, datę miejsce zgonu, a także wszystkich potencjalnych spadkobierców..
Do wniosku należny dołączyć potwierdzenie uiszczenia opląty sądowej od wniosku, potwierdzenie uiszczenia opląty od wpisu do rejestru spadków. Niezbędne jest także dołączenie całego szeregu odpisów aktów stanu cywilnego.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, kieruje się do właściwego sądu rejonowego, W tych sprawach wyłącznie właściwym jest sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy.
Kto może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku
Aby wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku wcale nie trzeba być potencjalnym spadkobiercą.
Zgodnie z przepisami, prawo do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku przysługuje każdemu, kto ma w tym interes prawny. Może to być na przykład wierzyciel potencjalnego spadkobiercy, który na podstawie uzyskanego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku będzie mógł kierować egzekucje wierzytelności z majątku spadku.
Uwaga: w zależności od sytuacji, samo stwierdzenie nabycia spadku może nie wystarczyć. Zazwyczaj konieczne, albo przydatne będzie przeprowadzenie działu spadku.
Jakie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego nie wejdą w skład spadku
Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego, które
1. były ściśle związane z jego osobą
– np. obciążający zmarłego obowiązek alimentacyjny względem dziecka, czy współmałżonka, czy prawo do kwatery stałej, przydzielonej żołnierzowi zawodowemu (emerytowi, renciście wojskowemu).
albo
2. z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami, czy też nie
– np. wkład w Pracowniczej Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej. W momencie przystąpienia do kasy pracownik wypełnia i podpisuje Deklarację Przystąpienia do PKZP. W jednym z punktów tej Deklaracji znajduje się oświadczenie w brzmieniu: “W razie mojej śmierci wpłacone przeze mnie wkłady członkowskie zapisuję na rzecz ……………….. nr PESEL, którą to kwotę proszę wypłacić wskazanej osobie po potrąceniu ewentualnego zadłużenia”. Pracownik może wskazać tu osobę według swego uznania, bez względu na to, czy wskazana osoba wejdzie w krąg spadkobierców, czy nie.
Umowy dotyczące spadku
Niestety – pieniądze potrafią “namieszać” w rodzinie.
Zdarza się, że w obawie ewentualnych, przyszłych nieporozumień pomiędzy dziećmi – rodzice decydują się podzielić swój majątek już za swojego życia.
Darowują nieruchomości, ustanawiają dożywocia. Rozdają wszystko i przestają “być u siebie”. A trzeba pamiętać, że poczucie “bycia u siebie” jest niezwykle ważne dla naszej psychiki.
Uwaga: te “typowe” umowy dożywocia i darowizny, to nie są te, wspomniane wyżej przeze mnie, umowy dotyczące spadku.
Kodeks cywilny wymienia dwa rodzaje umów dotyczących spadku.
Mogą być zawierane jeszcze za życia potencjalnego spadkodawcy – pomiędzy nim, a osobami z kręgu spadkobierców ustawowych. Taką umową jest umowa zrzeczenia się dziedziczenia.
Mogą być także zawarte już po otwarciu spadku, tj. zgonie spadkodawcy. W takim przypadku, spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.
Aby mieć pewność, ze zawierana umowa jest bezpieczna dla Waszej Rodziny i w pełni odzwierciedla Państwa zamiar – najlepiej skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika.
Jeżeli masz pytania, chcesz skonsultować swoją sprawę lub wziąć udział w szkoleniu na temat spadków i testamentów – skorzystaj z TEGO FORMULARZA!
Wpisy na tej stronie nie są poradami prawnymi. Zawierają ogólne zarysy obowiązujących przepisów i przykłady możliwości regulacji prawnej rożnych życiowych sytuacji. Ich celem jest popularyzacja wiedzy i przybliżenie jej zainteresowanym osobom.
W każdej sprawie własnej należy się skonsultować bezpośrednio z radcą prawnym lub adwokatem, aby móc uniknąć zagrożeń dla interesu prawnego swojego, rodziny i firmy i poznać szczegółowo korzystne regulacje prawne.
